by meesh » Fri Apr 22, 2011 12:19 pm
Н.Төгсцогт: Би бараг орос стильтэй болчихсон
Сонирхогчийн боксын ДАШТ-ий мөнгөн медальт, Монгол Улсын гавьяат тамирчин Н.Төгсцогттой цахим шуудангаар ярилцлаа. Тэрээр "World Series of Boxing" лигийн тэмцээнд Азербайжаны Бакугийн "Baku fires" багийн бүрэлдэхүүнд орж тоглож байгаа юм.
-Уг лигт оролцсон манай тамирчдаас хамгийн өндөр амжилтыг та үзүүлж чадлаа. Лигт өгөө, аваа хэр байв?
-Би нийт таван тоглолт хийлээ. Гурав хожиж, хоёр хожигдлоо. Ер нь бол өөрийгөө хожигдоогүй гэж бодож байна.
Дөрөв дэх тоглолт Казахстанд болсон. Энэ тоглолтод казахууд хожихгүй бол Азийн бүсээс хоёроор гарч чадахгүй байсан. Тэгээд тэд бүх л шилдэг тамирчдаа тоглуулсан. Миний хувьд тэр тоглолтод ялсан бол ганцаарчилсан төрлийн аваргын төлөө тоглох эрх авах байсан. Тэр тоглолтод хичээсэн, дотроо өөрийгөө ялчихлаа даа гэж бодож байлаа. Тэгтэл тоглолтын дүнг зарласан чинь миний бодсоноос нэлээд зөрүүтэй байсан. Бүх үеийн турш урагш явж ажилласан л даа.
Лигийн тоглолтын хувьд манай баг хагас шигшээд Парисын багтай тоглосон. Нэгдүгээр үед илүүрхсэн ч хариу тоглолтод 5:0-ээр хожигдсон. Бас л баахан будлиан гарсан.
Манай баг гомдолтой гэж WSB-гийн удирдлагад хандчихсан. Гомдлын хариуг дөрөвдүгээр сарын 23-нд мэдэгдэнэ гэсэн. Миний хувьд Францын тамирчныг зуун хувь ялсан гэж бодож байгаа. Учир нь би түүнийг нэгдүгээр раундад нагдаундад оруулсан. Харамсалтай нь шүүгч тоолоогүй. Шүүгч тоолсон бол би арав, өрсөлдөгч маань найман оноо тус тус авах байсан. Тэгээд би цохилтоо нэмэх гэж очоод мөргүүлээд хамартаа гэмтэл авчихсан. Тоглолтын ерөнхий арга барил суларсан ч хоёр, гурав, дөрөвдүгээр үед би илүү оновчтой байсан ч ялагдчихсан. Харин шийдвэрлэх тавдугаар үед сүүлийн 15 секундыг сануулсан дохио дуугарахтай зэрэгцээд өрсөлдөгчөө накаутанд оруулсан. Тэгээд л цаг дууссан. Яаж ч амжаагүй. Дахин арван секунд байсан бол тэр ялалтыг гуядаад авах байлаа.
-Бакуг хэзээ зорилоо. Ямар ч байсан шинэ жил, цагаан сараар Монголд байгаагүй. Улсын аварга шалгаруулах тэмцээний үеэр л Монголд хэд хоног саатсан билүү?
-Тиймээ. Би тэр баяруудаар Монголд байгаагүй. Азийн наадмыг дуусгаад явъя гэж шийдээд 2010 оны 12 дугаар сарын эхээр энд (Бакуд) ирсэн. Энэ багт надаас гадна гадаадын дөрвөн тамирчин байгаа. Лигийн тэмцээнд оролцож байгаа болохоор дасан зохицоод л байж байна. Удахгүй энд ДАШТ болно. Тэр талаас нь бодоход энд байх надад хэрэгтэй байх.
-ДАШТ-д оролцоно биз дээ. Эх орондоо хэзээ ирэх вэ?
-Одоо нэг их удахгүй байх аа. Хэрэв манай багийн гомдол нааштайгаар эргэвэл финалд Казахстаны багтай тоглоно гэсэн. Тэгвэл би 54 кг-ын жинд багаа төлөөлнө. Казахстаны нэг номерын тамирчныг хожиж өөрийгөө харуулна гэж бодож байна. ДАШТ-ий өмнө сорил тэмцээнүүд байгаа байх. Ямар ч байсан 52 кг-ын жиндээ оролцоно гэж бодож байгаа.
-Монголын шигшээгийнхэнтэй хэр холбоотой байна вэ. Цаадуул чинь утсаар ч болтугай зөвлөгөө өгөх юм уу?
-Багш нартайгаа холбоотой байгаа. Манай шигшээгийнхэн одоо Европт тэмцээнээр явж байгаа. Өнөөдөр (өчигдөр) Сербид явж байна гэсэн. Мессенжерт таардаг юм. Ер нь бүгдтэй нь холбоотой байдаг. Надад зөвлөгөө өгнө өө, өгнө.
-Танай багт өөрөөс чинь гадна дөрвөн гадны тамирчин байгаа гэлээ. Тэд лигт ямархуу амжилт үзүүлцгээв?
-Узбек, Украйн, хоёр гүрж тамирчин байгаа. Легионеруудаас тийм ч сайн амжилттай тамирчин байхгүй ээ. Украйны тамирчин хоёр ялалттай, гүржүүд нэг, нэг ялалт авсан бол узбек тамирчин бүр ямар ч хожил аваагүй.
-Легионерууд хоорондоо хэр харилцаатай байдаг вэ?
-Ер нь бид хэд л нийлнэ дээ. Юм ярьж хөөрцгөөнө.
-Манай боксчдоос олон сарын турш гадны багт легионероор тоглож байсан ийм тохиолдол өөр байдаг уу?
-Мэдэхгүй. Бараг байхгүй байх аа.
-Монголын олимпийн боксын холбоонд нэлээд өөрчлөлт орсон. Сонссон биз дээ. Гавьяат тамирчин Т.Үйтүмэн албаа хүлээлгээгээд өгчихсөн?
-Тийм ээ, сонсолгүй яахав. УАШТ-ээр очихдоо тэр талаар мэдсэн.
-Яагаад сонирхогчийн боксын тамирчдыг мэргэжлийн боксоор тоглуулаад байгаа юм бэ. Наад лигийн тэмцээнийхээ учрыг тайлбарлавал?
-AIBA-гийн бодлоготой зохиж байгаа байхгүй юу. Мэргэжлийн боксынхон тамирчдаа алдахгүй гэсэн үүднээс ийм тэмцээнийг зохиож байгаа юм.
-Өөрийг чинь Бакуд анх очиход багийнхан чинь хэрхэн хүлээж авсан бэ. Монгол хүн гэхээр ихэнх улсууд сониучирхдаг?
-Эхлээд менежер нь надад жаахан уурлаад байх шиг байдаг байсан. Тоглолтод оруулахгүй бүхэл бүтэн таван тойрог өнжөөсөн. Зургадугаар тойрогт оролцох байх гэж найдаж байтал өөр тамирчныг оруулна гэхээр миний уур хүрээд "Намайг ирснээс хойш зургаан тойрог өнгөрчихлөө" гэж хэлсэн чинь "Чи эртхэн ирсэн бол байдал өөр байх байсан" гэсэн. Тэгээд гэрээ ч хийхгүй, их хүнд бэлтгэл хийлгээд эхэлсэн. Тэгтэл нөгөө хэдэн тамирчин нь болохоор хөнгөн бэлтгэлтэй байх жишээний.
Нэг өдөр би Монгол руугаа буцдаг юм билүү гэж бодоод бэлтгэлдээ их ууртай орлоо. Тэгээд зургаа дахь тоглолтод оролцуулах гэж байсан Азербайжаны тамирчинтай бэлтгэл хийсэн. Бэлтгэлийн үеэр хэд цохисон чинь хөмсөг нь задарчихсан. Тэгээд би оронд нь тэмцээнд оролцож Хятадын тамирчныг ялчихсан чинь бүгд надад сайн хандаад дараа дараагийн тоглолтуудад оролцуулж эхэлсэн. Ерөнхийдөө айлын талбай дээр болсон бүх тоглолтод би оролцсон.
-Өөрийг чинь Монгол Улсын гавьяат тамирчин гэдгийг чинь мэддэг үү?
-Эднүүс мэднэ ээ. Орос багштай. Тэр багш надад их сайн, байнга тулж ажилладаг. Би чинь бараг орос стильтэй болсон байх шүү.
-Хэн гэдэг багш вэ?
-Евгений Алексеевич Котов. 30 жил багшилсан гэсэн. Настайвтар хүн бий.
-Лигийн тэмцээнээр явж байхдаа энд тэнд монголчуудтайгаа таарч байв уу. Тоглолтыг чинь дэмжсэн үү?
-Солонгост тоглоход монголчууд их үзсэн дээ. Бусад оронд тоглоход нэг их тааралдаагүй. Нээрээ, Казахстанд тоглоход нэг монгол ах ганцаараа үзчихсэн сууж байсан. Их гоё санагдсан. Надад "За, амжилт шүү" гэж хэлсэн. Даанч би чухал тоглолт хийх гэж байсан болохоор төдийлөн сайн юм ярьж чадаагүй. Тэр тоглолтод хожигдоод сэтгэлээр жаахан уначихаад хувцас солих өрөөнд нэлээд удаан суусан. Тэгээд гараад ирсэн чинь нөгөө ах явчихсан байсан.
-Хэдий хэрийн настай хүн байсан бэ?
-50 орчим насны хүн. Тэр олон мянган казахуудын дунд ганцаараа намайг дэмжиж суусан нь их сайхан санагдсан. Тэр спортын ордон хичнээн ч мянган хүний суудалтай юм, бүү мэд. Тэр хүмүүс нь бокстоо дуртай болохоор чих дүнгэтэл орилцгоож байсан.
-Солонгост тоглоход аав, эгч чинь очиж дэмжсэн биз дээ?
-Тэгэлгүй яахав. Зөндөө олон монгол хүн ирж дэмжсэн.
-Бакугийн талаар сонирхуулаач. Цаг агаар, хүн зоны ёс заншил, ааш араншин, хоол хүнс... гээд л?
-Азербайжан улс ер нь Турк улсын хэв маягаар хөгжиж байгаа гэсэн. Талх, махандаа тун ч их дуртай хүмүүс байна лээ ш дээ. Дэндүү сониуч зантай хүмүүс шиг санагдсан. Туркчуудыг маш их хүндэлнэ. "Манай ах улс" гээд л. Дагестанчууд их байдаг. Тамирчдын ихэнх нь дагестан хүмүүс байдаг юм байна.
-Чөлөөт цаг гарч байна уу?
-Чөлөөт цагаараа хотоор нь жаахан явна. Тэгээд л өрөөндөө ирээд интернэтэд ордог. Бэлтгэл их болохоор гарч ороод байхаар ядраад байдаг юм.
-Эх орноо санаж байна уу?
-Хурдан очмоор л байна. Эх орноо саналгүй яахав. Хожигдоогүй байхад нутгаа санах минь харьцангуй гайгүй байсан. Лигээс багаараа мултраад, ажил дуусчихсан гэхээр цаг өнгөрч өгөхгүй юм.
-Одоогоор ямар бэлтгэлтэй байна?
-Жаахан гүйгээд, техникээ давтаад, тоглоод. Тиймэрхүү бэлтгэл хийж байна.
-Монголчуудын зарим нь өөрийг чинь эхлээд Бакуд худалдагдсан мэтээр ойлгосон нь мэдрэгдэж байсан?
-Би одоо 19 нас дөнгөж хүрэх гэж байна. Миний өмнө маш том ирээдүй бас том боломж байгаа гэж боддог. Тийм болохоор би таван раундын турш толгойны хамгаалалтгүй тоглодог энэ бокст тоглоё, бэлтгэлийг нь хийж үзье гээд энд ирэхээр шийдсэн. Сая улсын аваргаар Монголд очиход "Чи чинь юунд тоглоод байгаа юм бэ" гэх хүн олон байсан.
Хэрвээ энэ тэмцээний аваргын төлөө тоглохоор үлдсэн бол сайхан байх байв. Казахууд тоглолтыг минь шударга шүүсэн бол аваргын төлөө тоглох гээд л зогсч байх байсан шүү.
Ямартай ч энэ газарт дассаных ирэх есдүгээр сард болох ДАШТ-д амжилттай оролцоно гэж бодож байна.
-Сонирхогчийн бокст малгай, бээлий гээд хамгаалттай тоглож байгаад мэргэжлийн боксоор бараг хамгаалалтгүй шахуу тоглоход хэцүү байдаг байх?
-Тийм ээ. Их мөргөлддөг. Тэгээд нүүрэнд битүү тос түрхчихнэ. Гар гулгаад л. Гэхдээ зүгээрээ гоё. Бокс бол бокс. Тийм учраас надад сайхан байдаг.
Дасгалжуулагчид, одууд багаа сольдог харин ФАНАТУУД хэзээ ч.....
...
